Uit de ruim 20 inzendingen heeft de vakjury de ‘Houten Zuid’ in Houten genomineerd voor de Falco Award Beste Openbare Ruimte 2017! Er zijn drie inzendingen genomineerd. Tijdens het Landelijk Congres Openbare Ruimte op 15 juni in Hilversum zal tlu landschapsarchitecten en de 2 andere genomineerden een korte presentatie geven. De uitslag van de vakjury telt voor 50% mee, de andere 50% is de uitslag van de publieksstemming. De winnaar van de Falco Award Beste Openbare Ruimte 2017 wordt aan het einde van de dag bekend gemaakt.
Groenstructuur Houten Zuid – Houten Zuid is een bijzonder totaalconcept, waarin juist het groene karakter het visitekaartje is. Grote delen van deze groene openbare ruimte zijn nu afgerond en recent werden belangrijke ‘sluitstukken’ opgeleverd. Reden om de groenstructuur van Houten Zuid onder de aandacht te brengen.
Houten Zuid is een Vinex locatie uit de jaren negentig van de vorige eeuw. tlu landschapsarchitecten heeft vanaf het eerste begin tot op de dag van vandaag in belangrijke mate vorm kunnen geven aan de openbare ruimte van dit gebied. Houten Zuid is een zeer positief gewaardeerd woon- en leefgebied. Het omvat nu bijna 7500 woningen, een eigen centrum, scholen, sportvelden, etc.
Voor deze Vinex opgave is voort gebouwd op de positieve ervaringen die eerder waren opgedaan met de uitbreiding van Houten, dat als klein dorp, gunstig gelegen nabij Utrecht, al in de jaren ‘70 een groeitaak kreeg van de rijksoverheid in het kader van het Groeikernenbeleid. tlu landschapsarchitecten was indertijd gevraagd Houten in dit proces te adviseren. Voor het concept maakte het ontwerp-team, waar tlu onderdeel van was, een aantal duidelijke keuzes, zoals het invoeren van een consequent verkeerssysteem met een rondweg voor auto’s en zelfstandig doorgaande fietspaden.
In Houten Zuid werden 20 jaar later deze keuzes opnieuw gemaakt. De auto rijdt rond het stadsdeel en ‘prikt’ bij elke wijk apart naar binnen. De fietser heeft daarentegen directe, doorgaande routes van wijk naar de verschillende centra die Houten inmiddels rijk is. En ook hier zocht tlu naar een robuuste groenstructuur, bovendien met duidelijke aansluitingen op het buitengebied. Via de fietspaden kom je langs scholen, wijkcentra, speelvelden, parken en andere openbare functies. Om Houten Zuid optimaal te ervaren kun je het beste op de fiets stappen.
Percentage groen – Het percentage aan groen per inwoner ligt verhoudingsgewijs niet speciaal hoger dan in andere (Vinex) wijken. Wat echter een verschil maakt is de beleving ervan. Door de koppeling van groen aan alle vormen van dagelijks en recreatief gebruik, en niet als restruimte, creëer je ruime, aantrekkelijke woonomgeving met een haast dorps karakter. Hier heeft tlu landschapsarchitecten zich al vele jaren sterk voor gemaakt. Daarbij stond de optimalisatie van de woonomgeving voor de gebruiker steeds centraal. Telkens opnieuw werd gezocht naar een samenspel tussen een consequente inrichting van elementen waar je op moet ‘koersen’ (zoals fietspaden of De Vijfwal als oriënterend element) en het afwijken daarvan ten behoeve van plezierige afwisseling in gebruik en beleving van de groene ruimten.
Totaal ontwerp – Met veel ambacht, vakkennis en overtuiging is voor de groenstructuur van Houten-Zuid een totaal beleving neergezet met een zeer wervend en weelderig groen karakter. Beheerconsequenties zijn altijd mee afgewogen tijdens het ontwerp. Houten Zuid is vrijwel afgerond als bouwopgave. De laatste essentiële openbare ruimtes zijn in de afgelopen jaren opgeleverd. Hoewel er binnen de gemeente inmiddels veel is veranderd, is het draagvlak verder gegroeid – bij de politiek en onder de burgers – om het groene aspect van Houten te koesteren en er dus ook zorg voor te blijven dragen.
Vijfwal – Naast de fietspaden, de recreatieplas (Rietplas) en de grotere parken speelt ook De Vijfwal een belangrijke rol in de groenstructuur van Houten Zuid. De Vijfwal is een vijfhoekige wal, met bomen beplant. Deze wal is op de meeste plekken 1,50 meter hoog en gemiddeld 35 meter breed. Op de hoeken bevinden zich karakteristieke verhogingen in de vorm van zogenaamde bastions die voor verschillende functies zijn ingericht. De totale lengte is ongeveer 4 kilometer: een groenelement van ruim formaat, vergelijkbaar met de stadswallen rond oude binnensteden waarop men speelt, hardloopt, flaneert of de hond uitlaat. Net als grote delen van de andere parken, langs de rondweg en rond de Rietplas, wordt de Vijfwal grotendeels extensief beheerd. De robuuste, samenhangende groenstructuur van Houten Zuid biedt zo veel kansen voor de ontwikkeling van natuurwaarden.
In de media – In het vakblad Stedelijk Interieur (3/2017) staat het artikel behorend bij de nominatie. Klik hier om het artikel te lezen (pdf). In Vakblad Groen (9/2017) staat een uitgebreider stuk met de prikkelende titel: “Waarom is dit wel een gewaardeerde Vinex-wijk?”. Klik hier om het artikel te lezen (pdf).
