In het kader van de twee-jaarlijks uitgeschreven E0 Weijers prijsvraag heeft tlu landschapsarchitecten een visie ingezonden op de toekomst van de Vechtstreek. Blijft de Vechtstreek zoals het nu is, met een historisch karakter dat zucht onder de toerischtische druk? Of kan landschap en/of gebruik op kleine schaal worden omgevormd tot een landschap dat (op kleine schaal) aangepast is aan de wensen van onze tijd en nabije toekomst?
Perspectief: economie – Kan de slow-low lane van het historisch gevormde Vechtlandschap van de Gouden Eeuw in harmonie bestaan met de infrastructurele high-fast lane van de Randstad van de 21ste eeuw? De high-fast wereld: ultieme bedreiging of optimale kans? Maar een high-fast wereld moet ook kunnen ademhalen. So switch on to Dutch Paradise! Welkom in de Vechtstreek. Ons Metropolitan Park bij uitstek. Geen transferia, maar ‘Switch points’. Een bescheiden ontwikkeling op een bijzondere plek: Een overstap van auto naar kano, wandel, fiets. Een kort of langer verblijf op een plek die zich voegt in de verhoudingen van het Vechtlandschap.
Perspectief: tijd – Kunst en arbeid brengen tot stand wat de natuur te kort schiet – de essentie van de eeuwenlange omgang van de Hollander met zijn landschap. Ingrijpen in de woeste natuur, beheersen, omheinen, ontwateren, vormen, beplanten, snoeien, betuttelen? In de tuin stonden zowel de levende natuur als de kunst centraal; de tuin is een product van beiden en brug tussen verleden en heden. Tezelfdertijd is van alle kunsten de tuinkunst ook de meest vergankelijke. Nu in de 21e eeuw moeten nieuwe natuur en nieuwe Deltawerken weer antwoord bieden aan de grillen van het water. Herinrichting van ons rivierenlandschap droomt ons terug naar de verloren woestenij. Maar waar is de aandacht voor onze tuinen en tuindertraditie? Het experiment van onze plantpioniers uit de Gouden Eeuw tot organisatie van het ideale buitenleven aan de Vecht, van naar de rivier gerichte eenheden van landhuis en lusthof. De tuin als een ontmoetingsplaats voor mensen, waar men praat, wandelt, werkt, of musiceert. De tuin als hoofse, sociale arena. Een waarlijk Hollands paradijs.
Perspectief: ruimte – Laten we de tuin als ijkpunt nemen voor ruimtelijke inrichting van de Vechtstreek. Watertuin van vrijheid binnen grenzen. De Vechtstreek moet ook een gebied blijven van beelden en spiegelbeelden. Landschap dicht en besloten bij de buitenplaats, het voormalig fort of kasteel, open en vlak tussendoor. Het water als spiegel: gevelpartijen van grachtenpanden en buitenhuizen, theekoepels en treurwilgen, sloepjes en cabrio’s. Het vijgeblad: symbool voor vrijheid in het aards paradijs, symbool voor de beheersing van de kunst van het ‘spelen’ met water en land. Zal Dutch Paradise stand houden? De tijd zal het leren. Eén voorspelling lijkt bewaarheid te worden: Were Netherland one city, this would still be her pleasure dome.
