Nationaal Donor Monument Naarden Vesting

Een herdenkingsplaats voor donoren en getransplanteerden (2012)

Het Nationaal Donor Monument is een monument ter herinnering aan alle anonieme donoren die hun organen hebben afgestaan. Het donormonument is een plaats waar getransplanteerden hun anonieme donor kunnen bedanken en het een plek waar nabestaanden van donoren troost kunnen vinden, want door de keuze van hun naasten hebben anderen een nieuwe kans gekregen.

Na meer dan een jaar op de wachtlijst te hebben gestaan, onderging Piet Legerstee in mei 2002 een levensreddende levertransplantatie. Toen hij na een moeizame revalidatie langzaam opkrabbelde, groeide het besef hoe bijzonder het is om een orgaan van een willekeurige persoon te mogen ontvangen en hoe graag hij deze persoon daarvoor had willen bedanken. Een onmogelijkheid. Maar zo werd wel het idee geboren om een monument op te richten als dankbetuiging en ter herinnering aan alle anonieme donoren.

Als bestuurslid van de Stichting Transplantatie Nu! nam hij het initiatief voor het oprichten van een donormonument. Na vele jaren lobbyen lukte het hem, samen met andere actief betrokkenen, voldoende middelen te werven voor het ontwerpen, vervaardigen en plaatsen van het beeld De Klim. En daarmee was het Nationale Donor Monument een feit. Het monument is ontworpen door Egbert Hermsen en uitgevoerd door Ben Overkamp.

De Grote Kerk, die midden in Naarden Vesting staat, vormt jaarlijks het trefpunt 500 getransplanteerden en nabestaanden van donoren en andere betrokkenen tijdens de jaarlijkse TransplantERENdag. Het was dan ook haast vanzelfsprekend dat het monument in de luwte van de kerk kwam te staan. Het monument heeft haast een terloopse plek gekregen op het grasveld naast de kerk te midden van de spelende kinderen, terrassen, wandelende bezoekers en bewoners. Het staat op een sokkel van witte rozen, omgeven door een hardstenen zitrand, een plek waar bezoekers even plaatsnemen in de zon, hun gedachten laten gaan en een bloem leggen. De Grote Kerkt vormt het decor voor het monument en heeft hier een grote, spirituele invloed op. Het majestueuze gebouw straalt rust uit. Dit komt ten goede aan de bezoekers van het monument, enerzijds de rust, anderzijds het geroezemoes van het dagelijks leven in het drukke Naarden Vesting.

Het monument is ca 3.50 hoog. De zitrand met rozen is 9.00 x 3.00 m.

De Nederlandse Vereniging voor Tuin- en Landschapsarchitectuur (NVTL) heeft begin 2017 aan bureauleden een oproep gedaan om ruimtelijke ontwerpen voor herdenkingsplekken in te dienen. Van integrale sacrale landschappen, begraafplaatsen, tot omgevingen van urnenmuren of collectieve monumenten. Ook ruimtelijke ontwerpen in samenwerking met beeldend kunstenaars of beheerders. De centrale vraag was: Welke rol speelt de omgeving bij rouwverwerking en hoe maakt ruimtelijk ontwerp dat tastbaar?

tlu landschapsarchitecten heeft het ontwerp voor de openbare ruimte rondom Het Nationale Donor Monument ingediend en is één van de geselecteerde gedenkplekken geworden. Het tijdschrift Tuin & Landschap (T&L) heeft een themanummer uitgegeven met de geselecteerde projecten, welke ook tijdens de Dag van de Openbare Ruimte 2017 in Utrecht zijn tentoongesteld. Klik hier om het artikel te downloaden (pdf).